Sinir sistemine sahip canlılarda sisteme bilgi girişi çeşitli özelleşmiş hücreler aracılığıyla yapılır. Reseptör adı verilen bu hücreler, dış etmen ile sinir sisteminin karşılaşma noktası olup, bu hücreler dış etkii algılamak ve bunu sinir sisteminde iletilebilir form olan impulsa çevirmek zorundadır.
Gelişmiş canlılarda çevreden gelen uyarıları alabilecek özelleşmiş reseptörlerin yoğunlaştığı organlara duyu organları denir. Duyu organlarındaki reseptörlerle alınan uyarılar duyu nöronlarına aktarılır duyu nöronları da uyartıları merkezi sinir sistemine aktararak uygun tepkilerin oluşmasını sağlar. Oluşan tepki motor nöronları vasıtası ile tepki (efektör) organlarına iletilir ve tepki organlarının faaliyeti başlar.
Duyu reseptörleri uyarılma şekline göre dörde ayrılır;
* Kemoreseptörler: Kimyasal uyarılara karşı duyarlıdırlar. Burun ve dildeki reseptörler kemoreseptörlerdir.
* Fotoreseptörler: Işığa karşı duyarlıdırlar. Gözde bulunan reseptörler fotoreseptörlerdir.
* Mekanoreseptörler: Dokunma, sıcaklık, titreşim, basınç gibi mekanik uyarılara karşı duyarlıdırlar. Deri ve kulaktaki reseptörler mekanoreseptörlerdir.
* Termoreseptör: Soğuk ve sıcaklık duyusuna duyarlı reseptörlerdir. Deri ve iç organlarımızda bulunurlar.
Farklı reseptörlerde duyunun algılanması ve iletilmesi fizyolojik olarak aynı yöntemlerle gerçekleştirilir. Her reseptör, dışardan duyarlı olduğu uyarıyı algılar ve bu uyarıya bağlı olarak bağlı olduğu sinir hücrelerinde “sinir iletimi - impuls” oluştururlar.
Aynı tip uyaranlar farklı duyu organında farklı etkiler oluşturabilirler. Örneğin; ateşin alevi gözde ışık, kulakta ses, deride ısı duyusu oluşturur. Çünkü bu organların üzerinde sadece belirli etkilere duyarlı reseptörler vardır.
Duyu organlarını ve görevlerini şu başlıklar altında incelemek mümkündür:
¦ Dokunma organı (Organum tactus) : Isı, ağrı ve temas ile ilgili hisleri alır.
¦ Görme organı (Organum visus) : Görme ile ilgilidir.
¦ İşitme ve Denge organı (Organum vestibulocochleare) : İşitme ve denge ile ilgili duyuları
alır.
¦ Koku organı (Organum olfactus) : Koku alma işini yapar.
¦ Tat organı (Organum gustus) : Tat alma işini yapar.